Satranç / Stefan Zweig
Satranç, Stefan Zweig Son Avrupalı yazar Stefan Zweig’ın son kitabıdır. İntihar etmeden bir kaç ay önce tamamlamıştır. Hitler Almanyasının 2.Dünya savaşı yıllarında gözaltına alınan Dr.B. üzerinden o zamanın ruh halini bireyin psikolojisi üzerinden tahlil eden gerilimi yüksek bir eser. Normal bir hayatı olan Dr.B. suçlamalarla yakalanır ve gözaltına alınır. Gözaltında bir süre sonra intihar etmemek için direnen bir karaktere dönüşür. Gözaltında iken yaşadığı psikolojik baskılara direnebilmek için teadüfen elde ettiği satranç kitabını okur. Okumaktan öte ezberler ve bir süre sonra hayali olarak kendine karşı oynamaya başlar ve delirme noktasına gelinceye kadar bu oyunlar devam eder. Küçük bir hücrede herşeyin aynılaştığı ve artık dayanılmaz gelen bir halde iken delice bir zihin oyunu ile hayal dünyasında yaşamaya başlar. Bu delilik hali onun kurtulmasının da reçetesi olur. Sonrasında özgür olarak bir gemi yolculuğunda söz verdiği gibi artık son dediği bir oyunla bir satranç dehasına herkesi şaşırtan bir ders verir. Artık son oyununu oynamış ve hırslardan arınmıştır. Satranç üzerine de bir kaç şey söylemek gerekirse; Ne zaman kim tarafından keşfedildiği bilinmeyen kıralların ve tanrıların oynadığı kabul edilen çok ilginç bir zeka oyunu. 8×8 matrix şeklinde 64 kare var. Yarısı siyah yarısı beyaz karelerden oluşuyor. 32 adet satranç taşıyla oynanıyor. Oyunun kuralları var ama matematiği net değil sanki. Sonraki hamleleri hesap edebilen daha doğrusu hayal edebilen kazanıyor. Kitapta geçen McConnor karakteri oyunu çok tecrübe eden zorlayan yeteneksiz rolünde. Czentovic doğuştan yetenekli bir satranç dehası aptal. Ve gerçek bir çalışmanın zorlamanın zekanın hali Dr.B.